Günümüz toplumunda İnsan Kaynakları; bilgilerinin iyi yönetiminde, işletmelerin etkin bir şekilde çalışmasında, sosyoekonomik, bilimsel ve teknolojik gelişmelerde hayati bir rol oynamaktadır. Aynı zamanda, diğer kaynakların gelişimini teşvikedebileceğinden dolayı İnsan Kaynakları, büyük bir öneme sahiptir. Fakat bu derece kritik bir noktada çoğu işletme, gelişim ihtiyaçlarını karşılaması zor olan İnsan Kaynakları için hala geleneksel yöntemleri kullanmaktadır. Peki geleneksel yöntemlerin aksine modern yöntemler neler?
Artificial Intelligence – Yapay Zeka
Geçmişte yapay zekanın bir bilim kurgu ürünü olduğu düşünülürken günümüzde çoğu profesyonel alanda benimsenmesinin, iş yerlerini aktif olarak değiştirdiği anlaşılıyor. Yapay zeka (AI), tipik olarak insan zekası gerektiren görevleri gerçekleştirebilen akıllı makineler oluşturmakla ilgili bilgisayar biliminin, geniş kapsamlı bir dalıdır. Öğrenme ve problem çözme gibi insan zihniyle ilişkili
özellikler sergileyebilen herhangi bir makineye uygulanabilir. Yapay zekanın ideal özelliği, belirli bir hedefe ulaşma şansı en yüksek olan eylemleri rasyonelleştirme ve gerçekleştirme yeteneğidir. Bu alandaki araştırmacılar, somut olarak tanımlanabilecekleri ölçüde, öğrenme, akıl yürütme ve algılama gibi yetenekleri taklit etmede şaşırtıcı derecede hızlı adımlar atıyorlar.
İnsan Kaynaklarında Yapay Zeka
Günümüzün en gelişmiş ve büyüyen teknolojilerinden biri olan yapay zeka, İK departmanının geliştirilmesine çok yardımcı oldu. İnsan kaynakları yönetimi açısından yapay zeka, süreçleri düzene sokmak ve verimliliği artırmak için birçok farklı şekilde uygulanabilir. Bu nedenle İK profesyonellerinin, teknolojinin ne olduğunu ve çeşitli işlevlerde nasıl uygulandığını anlayarak kendilerini bu değişikliklere hazırlamaları önemlidir. Peki insan kaynakları yönetimi sürecinde yapay zeka neler yapabilir? Aslında insanlar tarafından yapılırken makinalara yaptırılmaya başlanan her şey yapay zekanın ürünüdür. İnsan kaynakları profesyonelleri yapay zekayı; zamanı daha verimli kullanmak, maliyetleri düşürmek, veri tutabilmek ve çalışan deneyimini her anlamda iyileştirmek için kullanabilir. Örnek vermek gerekirse:
• Binlerce kişilik aday havuzunun filtrelenip kriterlere uygun şekilde listelenmesi.
• Adaylar ve çalışanlar ile kişiselleştirilmesi, otomatik olarak iletişime geçilmesi.
• Performans ölçümü ve değerlendirmesinde hata oranlarının düşmesi.
• Kullanılan envanterler ve ölçüm araçlarında hızlı ve düzenli veriler elde edilmesi.
• Belirlenen aralıklarda anketler aracılığıyla çalışanlardan geri bildirimler içeren verilerin toplanması ve bu süreçte çalışanın kendini rahat hissetmesinden kaynaklı sisteme doğru verilerle geri bildirim vermesinin sağlanması.
Bahsedilen bu süreçlerde yapay zeka etkin bir rol oynadığında insan kaynakları profesyonelleri süreçlerini çok daha verimli, hata oranı düşük ve zamandan tasarruf ederek geçirmiş olurlar.
İnsan Kaynaklarında Yapay Zeka Kullanan Şirketler
İlerleyen dönemlerde birçok şirketin yapay zekayı neredeyse her departmanda aktif olarak kullanılacağı öngörülüyor. Dünyaca ünlü bazı şirketlerin, uzun zamandır insan kaynakları yönetiminde, yapay zekayı kullandığı biliniyor. Gelin! Birkaç örneği ve uygulama şekillerini inceleyelim:
Unilever, 2016 yılından bu yana işe alım süreçlerinde yapay zekanın farklı fonksiyonlarını kullanıyor. Adaylardan, çeşitli nörobilim temelli oyunlar aracılığıyla, nesnel davranışsal veriler topluyor. Ayrıca kullanmakta olduğu bir diğer yapay zeka fonksiyonuyla, mülakatlarını video kaydına alıp mülakat bittikten sonra adayların süreç içerisindeki jestlerini, mimiklerini, ses tonlarındaki değişimlerini ve mikro ifadelerini yapay zeka algoritmaları ile analiz ediyor. Unilever, işe alım sürecini dört aydan dört haftaya düşürdüğünü ve bu sayede 50.000 saat tasarruf ettiğini açıkladı. IBM de işe alım süreçlerinde yapay zeka kullanan bir diğer örnek. Bir önceki örneğimizdeki gibi mülakatları video kaydına alıp çeşitli analizler yapılmasının yanı sıra, yapay zeka adayın çeşitli sosyal medya platformlarındaki paylaşımlarını ve kullandığı dili analiz edip çıkarımlarda bulunuyor.
Ernst&Young yapay zekayı oryantasyon süreci içerisinde kullanıyor. Çalışanları için oluşturdukları bir mobil uygulama aracılığıyla yeni başlayan çalışanlar, şirket ile ilgili önemli ve öğrenilmesi gereken bilgilere hızlıca erişebiliyor. Uygulamayı açıp, “Bilgisayarımı almak için kiminle görüşmeliyim?” şeklinde bir soru sorulduğunda uygulama size sadece kiminle görüşmeniz gerektiğini söylemekle yetinmiyor. O kişinin dahili numarasını, e-mail adresini, fotoğrafını hatta ona nasıl ulaşacağınızı gösteren bir şirket içi harita bile gönderiyor.
Yapay zekanın hayatımızda ve insan kaynakları alanında bu kadar çok etkisi olduğunu düşünürsek İnsan Kaynakları Yönetimi, mevcut sistemi öğrenmeli ve yapay zeka ilerledikçe üzerine inşa edebilecekleri güçlü bir sistem için gerekli adımları atmalı.